برای رسیدن به عملکرد مطلوب و تسریع نتایج کسب و کار، به یک گروه قوی نیاز است که از طریق ارزیابی و بازخورد مداوم به دست خواهد آمد.اگر در پی بهبود روابط کاری و مدیریت خود هستید حتما تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله ضمن تعریف بازخورد 360 درجه در مدیریت، به بررسی مزایا و نحوه ی اجرا ی آن در سازمان می پردازیم.
بازخورد 360 در مدیریت، یک روش ارزیابی عملکرد است که در آن همکاران، مدیران و دیگر افرادی که با یک فرد در سازمان همکاری دارند، به عنوان منابعی برای ارائه بازخورد در مورد عملکرد او بکار می‌روند. در این روش، علاوه بر مدیران و همکارانی که مستقیماً با یک فرد کار می‌کنند، همکاران اطراف او نیز می‌توانند نظرات خود را در مورد عملکرد او به اشتراک بگذارند.
مثالی برای استفاده از بازخورد 360 در مدیریت، زمانی است که یک شرکت تصمیم می‌گیرد عملکرد یک مدیر را ارزیابی کند. در اینجا، مدیر باید لیستی از همکارانی که با او همکاری داشته‌اند را تهیه کند. سپس مدیر باید این همکاران را به گردش بدهد و از آنها در مورد عملکرد مدیر نظرات خود را جمع کند. با استفاده از این بازخورد، مدیر می‌تواند نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کند و برای بهبود عملکرد خود تلاش کند.
مزیت های استفاده از بازخورد 360 درجه در مدیریت
بازخورد 360 درجه می‌تواند برای بهبود عملکرد مدیران در بسیاری از صنایع و شرکت‌ها مفید باشد. در زیر چند مثال از کاربردهای بازخورد 360 در مدیریت را می‌توانید مشاهده کنید:
۱- بهبود مهارت‌های رهبری: این بازخورد می‌تواند به مدیر کمک کند تا قابلیت‌هایی مانند ارتباط با همکاران، مدیریت تیم، ارتقاء نظام‌مندی و دقت در برنامه‌ریزی را بهبود بخشد.
۲- بهبود مهارت‌های ارتباطی: بازخورد 360 درجه می‌تواند به مدیر کمک کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشد. با استفاده از این بازخورد، می‌توان به مدیر کمک کرد تا مهارت‌هایی مانند گوش دادن فعال، ارتباط برقرار کردن با دیگران و به نحو احسن استفاده کردن از زبان بدن را بهبود بخشد.
۳- بهبود مهارت‌های مدیریتی: بازخورد 360 درجه می‌تواند به مدیر کمک کند تا مهارت‌های مدیریتی خود را بهبود بخشد. این بازخورد می‌تواند به مدیر کمک کند تا قابلیت‌هایی مانند برنامه‌ریزی منابع، مدیریت پروژه‌ها و ارتقاء کیفیت محصولات را بهبود بخشد.
۴- بهبود عملکرد تیم: بازخورد 360 درجه می‌تواند به مدیر کمک کند تا عملکرد تیم خود را بهبود بخشد. با استفاده از این بازخورد می‌توان به مدیر کمک کرد تا پتانسیل‌ها و محدودیت‌های هر عضو از تیم را شناسایی کرده و برای بهبود همکاری و هماهنگی تیم، برنامه‌های استراتژیک ایجاد کند.
۵- افزایش تعاملات میان فردی: بازخورد 360 درجه می‌تواند به مدیر کمک کند تا تعاملات میان فردی خود را بهبود بخشد. با استفاده از این بازخورد، می‌توان به مدیر کمک کرد تا قابلیت‌هایی مانند روابط عمومی و قابلیت احساس همدلی را بهبود بخشد.
۶- بهبود مهارت‌های حل مسئله: این بازخورد می‌تواند به مدیر کمک کند تا قابلیت‌هایی مانند تحلیل دقیق، استنباط منطقی و تصمیم‌گیری صحیح را بهبود بخشد.
۷- بهبود مهارت‌های استراتژیک: با استفاده از این بازخورد، می‌توان به مدیر کمک کرد تا قابلیت‌هایی مانند برنامه‌ریزی راهبردی، پیش‌بینی و طراحی راهکارهای جدید را بهبود بخشد.
۸- بهبود مهارت‌های فنی: این بازخورد می‌تواند به مدیر کمک کند تا قابلیت‌هایی مانند دانش فنی، مهارت‌های کامپیوتری و دانش صنعتی را بهبود بخشد.
گام های اجرای بازخورد 360 درجه در مدیریت
- تعیین اهداف: ابتدا باید اهدافی را برای ارزیابی بازخورد 360 درجه تعیین کنید. برای مثال، ممکن است بخواهید عملکرد کارمندان در حوزه‌های مختلفی مانند مهارت‌های تیمی، مهارت‌های مدیریتی، رهبری و یا مهارت‌های فنی را ارزیابی کنید.
- تعیین افرادی که باید نظر بدهند: شما باید افرادی را انتخاب کنید که باید نظر خود را در مورد عملکرد کارمندان به او بدهند. این شامل همکاران، مدیران فرعی و مدیران بالادست می‌شود. همچنین، باید تعیین کنید که هر فرد باید چه نوع بازخوردی را درباره شخصیت و عملکرد کارمند بدهد.
- استفاده از سیستم نرم‌افزاری: برای جمع آوری بازخورد 360 درجه، می‌توانید از یک سیستم نرم‌افزاری استفاده کنید. این سیستم به شما کمک می‌کند تا فرم ارزیابی را به افرادی که باید نظر بدهند، ارسال کنید. سپس با استفاده از این سیستم، شما می‌توانید بازخورد را جمع‌آوری کرده و تجزیه و تحلیل کنید.
- ارائه بازخورد: پس از جمع‌آوری بازخورد، باید به کارمند بازخورد داده شود. بهتر است با او درباره نتایج صحبت کرده و برای بهبود عملکردش، به او پیشنهادات و راهکارهایی ارائه کنید.
- پیگیری و اجرای بازخورد: نهایتاً برای اجرای بازخورد 360 درجه، شما باید پیگیری کنید که آیا کارمندان به نتایج ارزیابی عملکرد خود عمل کرده‌اند یا خیر. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که تغییراتی که پس از ارائه بازخورد ایجاد شده است، بهبودی در عملکرد کارمندان داشته است.
- تکرار ارزیابی: با توجه به نتایج بازخورد 360 درجه، شما می‌توانید تغییرات لازم را در سیستم ارزیابی کارمندان خود ایجاد کنید. همچنین می‌توانید پس از گذشت مدت زمان مناسب، دوباره بازخورد 360 درجه را انجام دهید تا ببینید آیا عملکرد کارمندان بهتر شده است یا خیر.
- توسعه فردی: بعد از ارائه بازخورد 360 درجه، برای بهبود عملکرد کارمندان، باید طرح‌های توسعه فردی برای آنها طراحی کنید. این طرح‌ها می‌توانند شامل دوره‌های آموزشی، یادگیری مهارت‌های جدید و تجربه کار با پروژه‌های متفاوت باشند.
- مانیتورینگ عملکرد: برای اطمینان از اینکه کارمندان در راستای هدف‌های سازمانی عمل می‌کنند و بهبود عملکرد آنها دائمی است، باید عملکرد آنها را مانیتورینگ کنید. از تلاش‌های کارمندان دخالت شوید و نتایج حاصله را بررسی کنید.
- ارزیابی سیستم: برای اطمینان از اینکه سیستم ارزیابی 360 درجه شما به خوبی عمل می‌کند، باید در بازه‌های زمانی مناسب، سیستم را ارزیابی کنید. این می‌تواند شامل جمع‌آوری بازخورد از کارمندان، تجزیه و تحلیل نتایج، بررسی صحت نتایج و اعمال تغییرات لازم در سیستم باشد.
- ارتقای سیستم: با توجه به نتایج ارزیابی سیستم و نیازهای شرکت، باید سیستم ارزیابی را بهبود بخشید. این به معنای انجام تغییرات در فرآیند ارزیابی، افزایش دادن ویژگی‌های سیستم و بهبود روش‌های جمع‌آوری بازخورد است.
سخن آخر
با استفاده از بازخورد 360 درجه، می‌توانید با دقت بیشتری عملکرد فردی را ارزیابی کنید و نکات قابل بهبود را شناسایی کنید. همچنین، کمک کند تا افراد بهبود مهارت‌های خود را توسعه دهند و به عنوان نتیجه، محصولات و خدمات بهتری ارائه دهند.