همواره نیازمند تفکر خلاق هستیم ؛ به دلیل اینکه مغز ما به‌طور طبیعی میل به انتخاب میان‌برها دارد. وقتی که اطلاعاتی در ذهنمان انیاشته کرده ایم مایلیم از آنها استفاده کنیم. این همان فرایند یادگیری است که مزیت‌های زیادی دارد مثلا مجبور نمی‌شویم هر بار برای شانه کردن مو ، استفاده از شانه را بیاموزیم؛ اما این روش عیب هایی نیز داراست، مثلا درمورد کارهایی که مدام انجام می‌دهیم و چیزهایی که می‌بینیم یا می‌گوییم، دیگر نمی اندیشیم.
اگر یافتن ایده‌های خاص و کمیاب در سر دارید و یا به دنبال راهکاری برای افزایش قوه تخیل و خلاقیت خود هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
تفکر خلاق، روشی است برای دیدن مشکلات یا وضعیت ها از نگاهی تازه و پیشنهاد راه‌حل‌های غیرمستقیمی که در ابتدا ممکن است ناخوشایند به نظر برسند. تفکر خلاق، با هر دو فرایند بدون ساختار مثل جلسات ایده‌پردازی و فرایند سازمان‌یافته مانند تفکر جانبی تحریک می شود.
نمونه هایی از استفاده از تفکر خلاق در موقعیت های مختلف:
- زمانی که با مشکل یا مسئله بزرگی روبه‌رو هستید و نمی‌توانید روش رو‌به‌جلو و واضحی را ببینید؛
- وقتی تغییری در حال رخ‌دادن است و به‌سختی می‌توانید از آنچه که در پیش است، آگاه شوید و بخواهید درمورد اتفاقات احتمالی بیندیشید؛
- وقتی اختلاف‌نظر زیادی درمورد اتفاقات آینده وجود دارد و به نظر نمی‌رسد که اعضای تیم بدون تلاش زیاد بتوانند به سازش برسند؛
- هنگامی که به چیز جدیدی نیاز دارید که قبلا آن را امتحان نکرده و از آن مطمئن نیستید.
نقش تفکر خلاق برای استخدام
صاحبان کسب و کار در پی افرادی هستند که تفکر خلاق دارند، زیرا این افراد امتیازهای بسیاری را برای شرکت می آورند. شرکت‌هایی که خلاقیت را تشویق می‌کنند، نظاره‌گر رشد درآمد بیش‌تری هستند. با قرار گرفتن در بین افرادی که تفکر خلاقانه دارند، داوطلب شغلی یا رهبر محبوب‌تری در سازمان فعلی خود خواهید شد.
هنگامی که برای شغلی درخواست می‌دهید، فکر کنید که چگونه ذات خلاقتان در گذشته به شما کمک کرده‌است و چگونه می‌توان آن را به عنوان دارایی‌ای برای شغلی که به دنبالش هستید، در نظر بگیرید. در رزومه و کاورلتر خود به کلمات‌کلیدی‌ای اشاره کنید که خلاقیت شما را نشان دهند.
در کاورلتر خود به یک یا دوگزینه از موارد مشخصی اشاره کنید که تفکر خلاقانه‌ی شما ارزشی را به کارفرمایتان افزوده‌است؛ شاید راه خلاقانه‌ای را برای حفظ پول بخش خود پیشنهاد داده‌باشید یا سیستم بایگانی جدیدی را توسعه داده‌باشید که کارآمدی را افزایش داده‌است.
برای مصاحبه مثال‌هایی را آماده کنید که خلاقیت شما را نشان دهند؛ به‌ویژه اگر در فهرست شرح شغل، خلاقیت یا تفکر خلاق ذکر شده‌باشد، این مسئله اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند.
اگر به دنبال فرصت‌های خلاقانه به عنوان ابزاری برای رسیدن به موفقیت‌های شخصی هستید، می‌توانید رضایت را در موقعیت‌های غافل‌گیرکننده پیدا کنید. هر شغلی که به شما اجازه دهد که کارتان را به گونه‌ی دیگری تغییر دهید، در نهایت حس خلاقیت و داشتن تفکر خلاق را نیز برای شما به وجود خواهد آورد.
ویژگی های افراد خلاق
- علاقه‌مند به ایده پردازی
ایده پردازی درباره مسائل متنوع رایج‌ترین ویژگی افراد خلاق است. ایده پردازی می‌تواند برای شروع یک کسب‌وکار نوپا باشد یا ساخت یک تیزر تبلیغاتی منحصربه‌فرد برای معرفی مجدد محصولی که به‌خوبی در بازار شناخته شده است.
- یافتن راه‌حل‌های دیگر برای حل مسائل
همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، تفکر خلاق به معنی داشتن نگاهی نو به مسائل روزمره است.
یک دانش‌آموز پشت کنکوری که سعی می‌کند مسائل درس زیست را به شیوه‌ای سریع‌تر از آنچه معلمش در کلاس آموزش داده حل کند، یا راننده‌ای که با حرکت در کوچه‌های فرعی، ترافیک خیابان اصلی را پشت سر می‌گذارد، نمونه‌هایی از افرادی هستند که با بهره‌مندی از تفکر خلاق و یافتن راه‌حل‌های جانبی به نتایج بهتری از سایرین دست می‌یابند.
- قدرت ریسک‌پذیری
در اغلب موارد استقبال از ایده‌های نو و نادیده گرفتن شیوه‌های رایج با خطر همراه است. ریسک از دست دادن زمان، هزینه و همچنین زیر سؤال رفتن توسط بقیه فقط برخی از مهم‌ترین مواردی هستند که به‌نوعی در تقابل با تفکر خلاق قرار می‌گیرند؛ اما این قدرت ریسک‌پذیری در افراد خلاق است که آن ها را مجاز می کند از نقطه امن زندگی خود خارج شوند و به نتایج دلخواهشان برسند.
- استقبال از شکست
ضمانتی وجود ندارد که تمام ایده‌های شما به موفقیت برسند. این نخستین اصلی است که در مسیر خلاقیت باید آن را فراگرفت؛ اما همین ترس از ناکامی و مهم‌تر از آن نحوه برخورد با شکست است که باعث می‌شود یک انسان خلاق برخلاف بسیاری که پس از مدت کوتاهی ایده خود را به‌طور کامل فراموش می‌کنند، با جدیت به دنبال ساخت نتیجه تفکرات خود در دنیای واقعی باشد.
- درس گرفتن از تجربیات دیگران
شاید به نظر برسد که دنباله رو دیگران بودن و پذیرفتن نتایج فعالیت‌های آنها در تضاد با اصول اولیه «تفکر خلاق» باشد؛ اما در نظر گرفتن تجربیات دیگران، یکی دیگر از ویژگی‌های افراد خلاق است.
به طورمثال، یک دیدگاه متداول در نوشتن مقالات علمی، معرفی روش‌های ترکیبی (Hybrid) با هدف حل مجدد مسائلی است که قبلاً دیگران به آنها پرداخته‌اند.
سخن پایانی
قبل از اینکه دست به تفکر خلاقانه بزنید لازم است آن را به‌خوبی درک کنید.لازم است تمام فرضیات یا پیش‌داوری‌های قبلی خود را کنار بگذارید و به روشی کاملا جدید به مسائل نگاه کنید؛ نظم و سازمان‌دهی بخشی ضروری از خلاقیت است.